مطالبه نفقه از طرف زوجه

نحوه مطالبه نفقه

ازدواج علاوه بر یک پیوند عاطفی ، یک قرارداد اجتماعی است، طبق این قرارداد ریاست خانواده بر عهده مرد است و همچنین قواعد مالی خاصی بر این قرارداد حکم فرماست که یکی از این قواعد ، نفقه است.نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و هر آنچه که به صورت عادت یا احتیاج لازمه زندگی وی باشد. قانونگذار مرد را موظف به تامین معاش خانواده می‌داند زیرا تکلیف شوهر به دادن نفقه از توابع ریاست او بر خانواده است. البته در برخی موارد هم به مرد اجازه داده شده که از پرداخت نفقه خودداری کند.

هچنین قانون میزان دقیقی برای نفقه مشخص نکرده است بلکه نفقه را بر مبنای نیاز‌های متعارف و متناسب با وضعیت زن و منطبق با عرف زمان و مکان زندگی زوجین دانسته است.

 در ادامه این مقاله میخواهیم به نحوه ی مطالبه نفقه از طرف زوجه خواهیم پرداخت .

روشهای مطالبه نفقه از طرف زوجه

زمانی که زوج از پرداخت نفقه خودداری کرد زوجه می تواند به دو صورت اقدام قضایی نماید، اما قبل از اقدام قضایی بهتر است با ارسال اظهار نامه  مطالبه نفقه نمایید تا در صورتی که شوهر به اظهارنامه پرداخت نفقه زن پاسخی نداد و از تادیه نفقه زن خودداری کرد، این اظهارنامه به عنوان سند و مدرک ضمیمه دادخواست مطالبه نفقه نماید تا قاضی با ملاحظه آن ، تصمیم مقتضی را در خصوص مطالبه نفقه زن اتخاذ کند .

  • اقامه دعوی حقوقی در مراجع قضایی: 

 زوجه میتواند برای مطالبه نفقه معوقه خود  باتنظیم دادخواست با موضوعیت مطالبه نفقه با ذکر تاریخ (از چه تاریخی زوج نفقه پرداخت نکرده) و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف (شورای حل اختلاف در صورتیکه مقدار نفقه زیر بیست میلیون تومان باشد) و اقدام به ثبت دادخواست نفقه نماید و پس از ثبت دادخواست مطالبه نفقه، جلسه ای با حضور طرفین تشکیل شده و موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود. بعد از ارائه نظر کارشناس مرجع قضایی طبق نظر کارشناس رأی به محکومیت زوج مبنی بر پرداخت نفقه می دهد.

  •  اقامه دعوی کیفری در مراجع قضایی :

به موجب ماده 642 قانون مجازات اسلامی ، هر کس با د‌‌اشتن استطاعت مالی ، نفقه زن خود‌‌ را د‌‌ر صورت تمکین ندهد ، د‌‌اد‌‌گاه او را از سه ماه و یک ‌روز تا پنج ماه حبس محکوم می‌کند .

علاوه بر این ، در ماده 53 قانون حمایت خانواده در خصوص جرم ترک انفاق به زوجه چنین مقرر شده است : ” هرکس با داشتن استطاعت مالی ، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد ، به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود . البته طبق تبصره همین ماده امتناع از پرداخت نفقه زوجه ‌ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین می باشد نیز مشمول مقررات این ماده است .

بنابراین زوجه می تواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک ابتداً شکواییه ای مبنی بر ترک انفاق تنظیم و پس از انجام تحقیقات در کلانتری، در دادگاه حکم به مجازات زوج داده شود.

  • مدارک مورد نیاز برای اقامه دعوی

هنگام مراجعه به دفاتر خدمات قضایی برای ثبت دادخواست مطالبه نفقه به مدارک زیر نیاز دارید:

  1. سند ازدواج یا کپی مصدق آن
  2. همراه بودن کارت ملی برای احراز هویت متقاضی
  3. در صورت قادر نبودن زوجه به پرداخت هزینه دادرسی، باید با شهادت شهود  نسبت به هزینه دادرسی ادعای اعسار داشته باشد.
  4. در صورتی که قبل از تقدیم دادخواست زوجه برای مطالبه نفقه اقدام به ارسال اظهارنامه کرده باشد، هنگام ثبت دادخواست ارائه آن الزامی می ­باشد.