تمام حقوق برای مجله حقوقی نیروانا محفوظ است.
تأمین دلیل عبارت است از محافظت دلایل موجود برای امکان استفاده از آن در آینده و در واقع، درخواست است نه دعوی و به همین جهت نتیجه آن در قالب قرار صادر میشود. به عنوان نمونه اگر مستاجر ملکی پس از انقضاء مدت اجاره از مالک مطالبه مبلغ ودیعه کند لیکن از استرداد آن امتناع شود، جهت عدم تعلق خسارت و اجرتالمثل میتواند ملک را تخلیه و ضمن تحویل کلید از طریق شورای حل اختلاف، خالی بودن عین مستاجره را صورت مجلس و تأمین دلیل کند.
همچنین اگر دلائل و مدارکی باشد که در حال از بین رفتن است یا ممکن است از بین برود و برای طرح دعوی یا استفاده از این دلائل آمادگی نباشد و هدف این باشد که این دلائل مانند صورت برداری از ادله در جای امنی محفوظ بماند، در این صورت بهترین راه تأمین دلیل است. هرچند تامین دلیل برای حفظ دلایل است و اینکه تا چه حدی قاطع دعوی باشد، بستگی به نظر قاضی رسیدگی کننده خواهد داشت.
بر اساس ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی مدنی زمان درخواست تامین دلیل میتواند قبل از اقامه دعوی و بطور مستقل و یا در حین رسیدگی باشد. همچنین کتبی یا شفاهی قابل طرح است و مطابق ماده ۱۵۱ قانون مذکور باید حاوی:
الف) مشخصات درخواست کننده در ستون”خواهان”
ب) مشخصات طرف مقابل در ستون “خوانده”
ج) موضوع تأمین دلیل در ستون “خواسته” باشد.
در قسمت شرح دادخواست نیز به اوضاع و احوالی که موجب درخواست تأمین دلیل شده اشاره میشود و از دادگاه درخواست جمع آوری و تأمین دلیل می شود.
درخواست تأمین دلیل در صلاحیت شورای حل اختلافی است که دلایل و امارات در حوزه آن واقع است، مگر در نقاطی که شورای حل اختلاف تشکیل نشده باشد که در این صورت باید به دادگاه مزبور داده شود.
همچنین بنا به ماده ۲۲ قانون شورای حل اختلاف اگر تأمین دلیل توأم با دعوای اصلی یا در اثناء رسیدگی به دعوای اصلی مطرح شود و رسیدگی به دعوای اصلی در صلاحیت دادگاه باشد، رسیدگی به درخواست تأمین دلیل نیز در صلاحیت دادگاه خواهد بود.
دادگاه اختیار دارد تامین دلیل را به عهده دادرس علی البدل دادگاه یا مدیر دفتر بگذارد ولی برای این کار معمولا مدیر دفترها مامور میشوند. در حال حاضر دادرس دادگاه با صدور قرار ، موضوع تأمین دلیل را به یکی از کارشناسان رسمی دادگستری در رشته مربوط ارجاع و نظر وی را جلب می نماید.
تمام حقوق برای مجله حقوقی نیروانا محفوظ است.